Kenmerk van de mens is dat hij kan kiezen. Kiezen houdt in dat je nee kunt zeggen. Het is ten slotte jouw leven en wat erin gebeurt is alleen voor jouw verantwoordelijkheid. Je bent jouw eigen rechter. Jij beslist. Als jij dat wilt.
Velen ontkennen dat zij rechter zijn over hun eigen leven en gedrag. Zij realiseren zich niet dat niemand jouw emoties of jouw gedrag kan manipuleren als je dat zelf niet wilt. Het onderstaande komt uit het boek van Manuel J. Smith ‘Als ik nee zeg, voel ik me schuldig’ (een boek dat ik warm kan aanbevelen en waarvan ik veel heb opgestoken en doorgeef aan anderen).
‘Als je jouw eigen rechter wordt, leer je hoe je onafhankelijk jouw eigen methodes kunt ontwikkelen om jouw gedrag te beoordelen. De oordelen die je vormt door jouw ervaring zijn minder een systeem van wat ‘goed’ of ‘verkeerd’ is, maar veeleer een systeem van oordelen als ‘dit werkt voor mij’ en ‘dit werkt voor mij niet’. Jouw onafhankelijke oordelen vormen een losse samenhang van ‘dit bevalt me – dit bevalt me niet’, geen systeem van ‘ik moet – ik mag niet’ en ‘jij moet – jij mag niet’. Het oordeel dat wij voor onszelf vellen is voor een ander misschien helemaal niet systematisch, logisch, samenhangend, standvastig of zelfs maar verstandig. Maar het past wel bij onze eigen individuele persoonlijkheid en levensstijl.’
Onze assertieve rechten volgens Manuel J. Smith zijn:
1. Je hebt het recht zelf te oordelen over jouw gedrag, gedachten en gevoelens. Voor de consequenties ervan ben alleen jij verantwoordelijk.
2. Je hebt het recht geen excuses of verklaring voor jouw gedrag te geven.
3. Je hebt het recht zelf te bepalen of je een oplossing moet zoeken voor andermans problemen.
4. Je hebt het recht van mening te veranderen.
5. Je hebt het recht fouten te maken en er zelf verantwoordelijkheid voor te dragen.
6. Je hebt het recht te zeggen ‘Ik weet het niet’.
7. Het is niet nodig dat anderen je aardig vinden om zich met hen te kunnen verstaan.
8. Je hebt het recht onlogisch te zijn bij het nemen van beslissingen.
9. Je hebt het recht te zeggen ‘Ik begrijp het niet’.
10. Je hebt het recht te zeggen ‘Dat kan me niet schelen’.
Dus zeg eens vaker ‘nee’ en hou op je daarover schuldig te voelen! Als je benieuwd bent hoe het mij is gelukt, weet je me te vinden.